Om seksualiteit binnen uw zorginstelling op de agenda te zetten zal het belangrijk zijn om eerst te begrijpen welke (van de eerder genoemde) uitdagingen  binnen uw organisatie spelen. Vervolgens bepaalt u een geschikte strategie en neemt u de gekozen strategie op in een interne beleidsvorm en/of protocol. Door een duidelijk geformuleerd beleid begrijpen zorgverleners wat er van hen wordt verwacht. Tevens kan door het integreren van het onderwerp in bestaande protocollen en besprekingen (zoals afdelings-overleggen en/of patiëntbesprekingen) een cultuurverandering worden teweeg gebracht. Verder wordt geadviseerd de volgende activiteiten uit te rollen om zorgverleners te helpen het onderwerp seksualiteit binnen hun huidige werkprocessen mee te nemen: (1) verdelen en vastleggen van taken en rollen, en (2) bieden van (financiële) middelen.

​

Verdelen en vastleggen taken en rollen

Om te zorgen dat meer aandacht komt voor de seksuele gezondheid van de patiëntengroepen, is het belangrijk te bepalen in afdelings-overleggen wie verantwoordelijk zal zijn voor de onderstaande taken. Het wordt geadviseerd om één iemand verantwoordelijk te maken voor het zorgen dat het onderwerp seksualiteit wordt opgepakt. Dit zou bijvoorbeeld een regiemanager kunnen zijn. Bij het vastleggen van taken en rollen kan de W-formule helpen: Wie doet Wat Waar op Welk moment en Wat heb ik daar voor nodig en Wanneer evalueren we het.

1. Signaleren van de seksuele problemen:  Uit het onderzoek[1] kwam naar voren dat vanuit patiënten de hoofdbehandelaar hiervoor het meest gewenst is. Zorgverleners zien vaak een rol voor de verpleegkundige weggelegd.

2. Ondersteunen van de patiënt bij seksuele problemen: Uit onderzoek is gebleken dat bijvoorbeeld een verpleegkundig specialist een patiënt bij seksuele problemen zou kunnen ondersteunen. Wanneer meer specialistische zorg gewenst is, kunnen patiënten worden doorverwezen naar een seksuoloog NVVS, consulent seksuele gezondheid of GZ psycholoog.

3. Inbedden van seksualiteit als standaard onderdeel van het zorgproces: Een verpleegkundig specialist zou bijvoorbeeld kunnen kijken hoe seksualiteit als standaard onderwerp meegenomen zou kunnen worden, bijvoorbeeld door het toevoegen als standaard onderwerp in het patiëntendossier. 

4. Ondersteunen van zorgverleners bij vragen over seksualiteit: Door het standaard betrekken van een interne seksuoloog / consulent seksuele gezondheid bij patiëntbesprekingen, kunnen zij direct ondersteuning bieden. Door beperkte beschikbaarheid van een seksuoloog, kan deze mogelijkheid echter niet haalbaar zijn. In dit geval, kan gekeken worden naar bijvoorbeeld een halfjaarlijkse meeting waarbij zorgverleners naast het krijgen van een training seksualiteit, in contact komen met een seksuoloog en daarmee het contact in de toekomst toegankelijker wordt.

5. Mogelijk maken van educatieve trainingen voor zorgprofessionals: Binnen een zorginstelling kunnen (financiële) mogelijkheden geboden worden voor het volgen van relevante trainingen. Een interne seksuoloog kan advies geven over mogelijke trainingen.

​

Financiële middelen bieden 

Een gebrek aan tijd en het laag prioriteren van het onderwerp zijn barrières die ervoor zorgen dat het onderwerp seksualiteit momenteel nog geen of weinig aandacht krijgt. Om van seksualiteit een standaard onderwerp te maken, zal een tijdsinvestering nodig zijn. In hoeverre het haalbaar zal zijn om meer tijd vrij te maken zal afhangen van de (financiële) capaciteiten van de zorginstelling. Bijvoorbeeld de mogelijkheden om langere en/of vaker consulten aan te bieden. Om langere consulten aan te bieden, zullen zorgverleners andere taken moeten overdragen. Het inzetten van bijvoorbeeld een verpleegkundig specialist kan een oplossing zijn.

 

Daarnaast is het vanwege een gebrek aan kennis en gespreksvaardigheden is het moeilijk voor zorgverleners om seksualiteit te bespreken en problemen te identificeren. Als zorginstelling is het belangrijk om zorgverleners hierbij ondersteuning te bieden. Hieronder vindt u een overzicht van externe opleidingsmogelijkheden.

​

​

​

​

​

​

 

Omdat een opleiding vaak tijd en kosten met zich meebrengt, kan ook via (interne) seksuologen/consulenten een (meermalige) workshop(s) worden georganiseerd. De verantwoordelijkheid voor het aanbieden van opleidingsmogelijkheden zal ook aan iemand in de organisatie moeten worden aangewezen. Daarnaast zal er hiervoor geld moeten worden vrijgemaakt/toegewezen. Mocht u als organisatie niet over de juiste middelen beschikken, zoals financiering, dan is het opnemen van dit handboek in uw interne protocol al een eerste stap. Wanneer zorgverleners dan geen extra training ontvangen, kunnen zij in dit handboek terecht voor tips en bronnen waarmee zij hun kennis kunnen vergroten.

 

​

[1] Publicatie nog in ontwikkeling